افتادگی یا فرورفتگی بینی بعد از عمل ، یکی از دغدغه های شایع بیماران است که می تواند باعث نگرانی شدید ، کاهش اعتماد به نفس و حتی اختلال در عملکرد تنفسی شود. کاملا قابل درک است که این نگرانی ها چقدر جدی و مهم هستند. بسیاری از افرادی که به مطب مراجعه می کنند یا پیش از عمل از بروز این مشکل می ترسند یا پس از جراحی بینی دچار فرورفتگی در بخشی از بینی شان شده اند و دلهره دارند که ظاهر طبیعی بینی خود را از دست بدهند. علت این عارضه معمولا به تکنیک های نادرست جراحی ، برداشت بیش از حد غضروف یا ضعف ساختار حمایتی بینی باز می گردد. خوشبختانه با معاینه دقیق ، انتخاب تکنیک مناسب و ترمیم به موقع ، می توان تا حد زیادی این مشکل را درمان یا از ابتدا پیشگیری کرد. اگر شما هم در این زمینه سوال یا نگرانی دارید ، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید تا با آرامش خاطر بهترین تصمیم را بگیرید.
علت فرو رفتگی بینی بعد از عمل
- برداشت بیش از حد غضروف یا استخوان : اگر جراح بینی در حین تراشیدن و کوچک کردن بینی ، مقدار زیادی از بافت های حمایتی را بردارد ، ساختار بینی ضعیف می شود و در طول زمان فرورفتگی یا افتادگی ایجاد می کند.
- عفونت یا اختلال ترمیم : عفونت یا روند ناقص جوش خوردن بافت ها می تواند باعث تحلیل ساختارهای نگهدارنده و در نهایت فرورفتگی بینی بعد از عمل شود.
- ضعف اسکلت بینی : در برخی بیماران ، غضروف های بینی ذاتاً ضعیف یا نازک هستند و اگر به خوبی تقویت نشوند ، احتمال تغییر شکل بعد از عمل بیشتر است.
- آسیب به غضروف سپتوم یا والون : گاهی اوقات آسیب به تیغه وسط بینی یا قسمت هایی از بخش پایینی سپتوم ، باعث می شود ناحیه میانی یا نوک بینی نشست پیدا کند. این حالت را دفورمیتی زینی شکل هم می نامند.
- فشار یا ضربه بعد از جراحی : وارد آمدن ضربه یا فشار به بینی در دوران نقاهت مثلاً خوابیدن روی صورت ممکن است موجب تغییر شکل شود.
چطور می توان فرورفتگی بینی بعد از عمل را درمان کرد؟
برای درمان فرورفتگی بینی بعد از جراحی ، ابتدا باید شدت مشکل ، علت اصلی و وضعیت بافت ها دقیق بررسی شود. بسته به شرایط ، چند راهکار درمانی وجود دارد:
- تزریق فیلر یا ژل : اگر فرورفتگی کم عمق باشد ، می توان با تزریق فیلر هیالورونیک‌اسید ظاهر بینی را به طور موقت اصلاح کرد. این روش ساده ، بدون جراحی و با دوره نقاهت کوتاه است اما اثر آن محدود و موقت بوده و در مواردی می تواند باعث نکروز بینی شود.
- پیوند غضروف : در موارد متوسط یا شدید ، نیاز به جراحی ترمیمی وجود دارد. معمولا از غضروف تیغه بینی ، گوش یا دنده بیمار برای بازسازی ناحیه فرورفته استفاده می شود تا اسکلت بینی تقویت و فرم طبیعی ایجاد شود.
- بازسازی ساختار نگهدارنده : در کنار پیوند غضروف ، گاهی لازم است قسمت هایی از اسکلت داخلی بینی که بیش از حد برداشته شده یا آسیب دیده بازسازی شود تا از فروپاشی مجدد جلوگیری شود.
- ترمیم مشکلات همراه : اگر همزمان مشکلات تنفسی ، انحراف یا انسداد دریچه بینی وجود داشته باشد ، جراحی باید به طور کامل آن ها را هم اصلاح کند.
فرورفتگی بینی بعد از جراحی چقدر رایج است؟
فرورفتگی بینی بعد ازعمل یکی از عوارض نادر اما قابل توجه است که در حدود ۳ تا ۸ درصد از بیماران ممکن است رخ دهد. این درصد بسته به تجربه جراح ، تکنیک های به کار رفته و رعایت نکات مراقبتی پس از عمل متغیر است. در جراحی‌های اولیه ، احتمال بروز فرورفتگی بعد از جراحی بینی کمتر است و معمولاً زیر ۵ درصد گزارش شده ، اما در جراح ی‌های ترمیمی که بافت های بینی ضعیف تر و آسیب دیده تر هستند ، این آمار ممکن است تا ۱۰ درصد افزایش یابد. بنابراین انتخاب جراح متخصص و رعایت دقیق مراقبت های بعد از عمل نقش مهمی در کاهش این خطر دارد.
آیا فرورفتگی بینی بعد از عمل نیاز به جراحی مجدد دارد؟
نیاز به جراحی ترمیمی برای درمان فرو رفتگی بینی بعد از جراحی بستگی به شدت و نوع فرورفتگی دارد. در مواردی که فرورفتگی سطحی و کم عمق باشد ، ممکن است با روش های غیرجراحی مانند تزریق که از جنس هیالورونیک اسید هستند ، ظاهر بینی بهبود یابد و نیازی به جراحی مجدد نباشد. این روش ها ساده تر ، سریع تر و کم تهاجمی هستند اما موقتی بوده و نیاز به تکرار دارند. اما در مواردی که فرورفتگی بینی بعد از عمل به صورت عمیق و ساختاری باشد ، ضعف غضروف یا استخوان وجود داشته باشد یا مشکلات عملکردی مانند اختلال تنفسی به وجود آمده باشد ، جراحی بینی ترمیمی ضرورت پیدا می کند. جراحی مجدد معمولا شامل پیوند غضروف ، بازسازی اسکلت بینی و اصلاح ساختارهای نگهدارنده است تا علاوه بر رفع فرو رفتگی ، ثبات و عملکرد طبیعی بینی حفظ شود. البته تصمیم گیری درباره نیاز به جراحی مجدد باید توسط جراح باتجربه و پس از معاینه دقیق انجام شود. انتخاب روش درمانی مناسب و زمان بندی درست می تواند نتایج بهتری برای بیمار به همراه داشته باشد و از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کند.
تاثیر ماساژ بینی بر فرورفتگی بعد از عمل
ماساژ بینی بعد از عمل رینوپلاستی می تواند در برخی موارد به بهبود تورم و تسریع روند بهبودی کمک کند اما تاثیر مستقیمی بر رفع فرورفتگی بینی ندارد. فرو رفتگی بیشتر ناشی از مشکلات ساختاری مانند برداشت بیش از حد غضروف یا ضعف اسکلت بینی است که ماساژ نمی تواند آنها را اصلاح کند. در واقع ماساژ نادرست یا بیش از حد ممکن است به بافت ها آسیب زده و مشکلات بیشتری ایجاد کند. بنابراین توصیه می شود ماساژ بینی فقط تحت نظر و راهنمایی دقیق جراح و در زمان مناسب انجام شود. اگر فرورفتگی بینی بعد از عمل مشاهده شد ، بهتر است به جای تکیه بر ماساژ ، با جراح خود مشورت کنید تا روش درمانی صحیح و مطمئن مانند تزریق فیلر یا جراحی ترمیمی بررسی و اجرا شود. مراقبت های بعد از عمل و پیروی از دستورات پزشک نقش مهم تری در جلوگیری از این عارضه دارند.
روش های پیشگیری از فرورفتگی بینی بعد از عمل
- انتخاب جراح با تجربه و ماهر
- حفظ ساختارهای حمایتی بینی و برداشت منطقی غضروف و استخوان
- استفاده از تکنیک های تقویت اسکلت بینی در صورت نیاز (پیوند غضروف)
- پرهیز از وارد کردن فشار یا ضربه به بینی بعد از عمل
- خودداری از خوابیدن روی بینی در دوران نقاهت
- رعایت دقیق دستورالعمل های مراقبتی پزشک
- اجتناب از فعالیت ها و ورزش های سنگین تا تایید پزشک
- پیگیری و مراجعه منظم به پزشک برای بررسی روند بهبودی
- کنترل و درمان به موقع تورم و عفونت های احتمالی
- حفظ آرامش و صبر برای روند طبیعی ترمیم بافت ها
انواع فرورفتگی بینی بعد از عمل
فرورفتگی ناحیه پل بینی
این نوع فرو رفتگی بعد از عمل بینی معمولاً در قسمت میانی بینی و روی تیغه سپتوم ایجاد می شود. علت اصلی آن برداشت بیش از حد غضروف سپتوم یا آسیب به ساختارهای نگهدارنده است. در نتیجه پل بینی حالت فرو رفته و ناهموار پیدا می کند و ظاهر بینی ظریف تر یا حتی نامتقارن می شود.
فرورفتگی نوک بینی
وقتی غضروف های نوک بینی بیش از حد برداشته یا ضعیف شده باشند ، نوک بینی ممکن است فرو رفته یا دچار افتادگی شود. این حالت باعث می شود نوک بینی ظاهری نازک و غیر طبیعی پیدا کند و در موارد شدید ، عملکرد تنفسی هم تحت تأثیر قرار گیرد.
فرورفتگی پره های بینی
این نوع فرورفتگی بینی بعد از عمل در کناره های بینی رخ می دهد و معمولاً به دلیل برداشت غیرمتوازن غضروف‌ه ای کناری یا آسیب به استخوان های اطراف بینی است. نتیجه ، ایجاد ناهمواری و گودی در دو طرف بینی است که باعث می شود بینی ظاهری نامتقارن و غیرطبیعی داشته باشد.
فرورفتگی ترکیبی
برخی بیماران ممکن است ترکیبی از فرورفتگی ها را در نقاط مختلف بینی تجربه کنند. این حالت معمولاً ناشی از جراحی های پیچیده یا ترمیمی است که در آن چندین ساختار بینی آسیب دیده یا ضعیف شده اند. درمان این نوع فرورفتگی بینی بعد از عمل نیازمند بررسی دقیق و جراحی بازسازی کامل اسکلت بینی است.
